Bierzmowanie określane jest sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej. Od ludzi dojrzałych wymaga się odpowiedzialności, w tym przypadku – świadomego i konsekwentnego praktykowania wiary. To nie może być przymus (ze strony rodziny czy księdza), teatr czy pusta formalność. Młody człowiek, który chce otrzymać dary Ducha Świętego, pogłębiające więź z Bogiem i pomagające aktywniej żyć we wspólnocie Kościoła, musi przekonać innych, że jest osobą modlącą się, formującą sumienie i prowadzącą szczere życie sakramentalne (zwłaszcza poprzez regularną spowiedź i pełne uczestnictwo w Eucharystii).
Czego wymaga się od kandydata do bierzmowania?
- Udział w katechezie szkolnej, która pozwoli pogłębiać wiedzę religijną.
- Udział w rekolekcjach zamkniętych przed bierzmowaniem.
- Prowadzenie Indeksu Formacji Katolickiej.
- Udział w trzyletniej parafialnej katechezie dla kandydatów do bierzmowania, zwieńczeniem której jest egzamin z wiedzy religijnej oraz rozmowa z księdzem odpowiedzialnym za przygotowanie do bierzmowania.
- Udział w życiu religijnym parafii, tj. uczestnictwo: w nabożeństwach październikowych i majowych, Drodze Krzyżowej i Gorzkich Żalach, rekolekcjach parafialnych.
- Przedstawienie uzupełnionego Indeksu – wiedza i praktyki religijne np. comiesięczna spowiedź.
- Wybranie i dostarczenie metryki chrztu, jeśli ten sakrament przyjęty był w innej parafii niż aktualne zamieszkanie i przygotowanie do bierzmowania.
- Przyswojenie treści katechizmowych (Katechizm Bierzmowanych, wydawnictwo diecezjalne i drukarnia w Sandomierzu, 2013)
- Udział w próbach przed bierzmowaniem.
- Udział w nabożeństwie, podczas którego udzielany jest ten sakrament i radosne przyjęcie Darów Ducha Świętego.
Istnieje możliwość przyjęcia sakramentu bierzmowania przez osoby dorosłe. W tym przypadku należy skontaktować się z Księdzem Proboszczem i ustalić sposób przygotowania do przyjęcia tego sakramentu.
Nauczanie Kościoła Katolickiego na temat bierzmowania:
Katechizm Kościoła Katolickiego pkt. 1285-1321.
Obowiązujące normy prawne wg Kodeksu Prawa Kanonicznego:
Księga IV „Uświęcające zadania Kościoła, Część I „Bierzmowanie”, kan. 879-896.
PRZYGOTOWANIE DO SAKRAMENTU BIERZMOWANIA
Przygotowanie do bierzmowania trwa przez 3 lata, czyli naukę w gimnazjum. Pierwsze 2 lata jest to tzw przygotowanie dalsze, natomiast klasa 3 gimnazjum jest to przygotowanie bezpośrednie.
W naszej parafii sakrament bierzmowania udzielany jest co roku. Zgodnie z zaleceniem Konferencji Episkopatu Polski do bierzmowania przedstawia się uczniów klas trzecich gimnazjum, ponieważ ten sakrament wprowadza młodego chrześcijanina w dojrzałe życie religijne. Dorośli, którzy sakramentu bierzmowania nie przyjęli, mogą czekać na czas wizytacji kanonicznej parafii, lub zgłosić się do kancelarii parafialnej celem uzyskania odpowiednich informacji.
Kandydaci zgłaszają się na początku klasy trzeciej gimnazjalnej, m. in. poprzez katechetę; kandydat składa prośbę (deklarację) podpisaną przez siebie i rodziców na ręce księdza prowadzącego przygotowanie.
Jeżeli kandydat jest z innej parafii – dostarcza stosowną zgodę duszpasterzy z parafii zamieszkania i udaje się z nią do proboszcza parafii, w której pragnie przyjąć bierzmowanie; jeżeli był on ochrzczony poza naszą parafią i poza naszą parafią przystąpił do pierwszej Komunii Świętej, w odpowiednim czasie dostarcza skrócony wyciąg aktu chrztu. By zostać dopuszczonym do sakramentu bierzmowania kandydat realizuje wszystkie wskazówki zamieszczone w podpisanej wcześniej deklaracji.
Kandydat do bierzmowania odpowiednio wcześniej obiera sobie imię bierzmowania (musi to być imię osoby świętej). Patronem bierzmowanego powinna być osoba bliska osobowości kandydata. Kandydat zna i naśladuje swojego Patrona, modli się do Boga przez Jego orędownictwo. Wybór patrona nie może być podyktowany wpływem mody czy też opinii otoczenia.
Świadkami bierzmowania z zasady powinni być rodzice chrzestni kandydata, a gdy jest to niemożliwe, wówczas inni wierzący (praktykujący) i bierzmowani katolicy, albo sami rodzicie kandydata. W czasie obrzędu sakramentu świadek kładzie prawą dłoń na ramieniu kandydata na znak, że będzie go wspierał radą i czynem w życiu zgodnym z wyznawaną wiarą. Świadkowie ponadto, powinni być do bierzmowania odpowiednio przygotowani i razem z bierzmowanym przyjąć Komunię Świętą.
Warunki jakimi powinni odpowiadać przyjmujący bierzmowanie i świadek bierzmowania wg Prawa Kanonicznego:
Kan. 889
§ 1. Zdatnym do przyjęcia bierzmowania jest każdy i tylko ten, kto został ochrzczony, a nie był jeszcze bierzmowany.
§ 2. Poza niebezpieczeństwem śmierci, mający używanie rozumu wtedy godziwie przyjmuje bierzmowanie, gdy jest odpowiednio pouczony, właściwie dysponowany i może odnowić przyrzeczenia chrzcielne.
Kan. 890
Wierni są obowiązani przyjąć ten sakrament w odpowiednim czasie. Rodzice, duszpasterze, zwłaszcza proboszczowie mają troszczyć się, żeby wierni zostali właściwie przygotowani do jego przyjęcia i w odpowiednim czasie do niego przystąpili.
Kan. 891
Sakrament bierzmowania wierni powinni przyjmować w pobliżu wieku rozeznania, chyba że Konferencja Episkopatu określiła inny wiek, albo istnieje niebezpieczeństwo śmierci, lub zdaniem szafarza co innego doradza poważna przyczyna.
Kan. 892
Wedle możności bierzmowanemu powinien towarzyszyć świadek, który ma troszczyć się, ażeby bierzmowany postępował jako prawdziwy świadek Chrystusa i wiernie wypełniał obowiązki związane z tym sakramentem.
Kan. 893
§ 1. Ten może spełniać zadanie świadka, kto wypełnia warunki określone w kan. 874.
§ 2. Wypada, aby świadkiem był ktoś z chrzestnych bierzmowanego
Sakrament bierzmowania
Instrukcja Synodalna w sprawie przygotowania młodzieży gimnazjalnej do sakramentu bierzmowania w Archidiecezji Przemyskiej:
Sakrament bierzmowania jest drugim z kolei sakramentem inicjacji chrześcijańskiej, udzielanym w następstwie chrztu. Łaska chrztu, udzielanego niemowlętom, wymaga świadomego przyjęcia przez dorastającego chrześcijanina. Zanim zostanie umocniony darami Ducha Świętego, trzeba, aby młody chrześcijanin zdał sobie sprawę z rzeczywistości wiary, którą został obdarowany.
W trosce o świadome przyjęcie sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej i wzmocnienie więzi z parafią kandydatów do bierzmowania, przygotowanie katechetyczne do sakramentu bierzmowania należy rozłożyć na trzy lata gimnazjum. Należy unikać kumulacji przygotowań w jednym roku. Sakrament bierzmowania udzielany jest zasadniczo młodzieży gimnazjalnej klas trzecich.
I. Całość przygotowania obejmuje dwa etapy:
1. Etap pierwszy – informacyjny
Odpowiedzialnym jest katecheta gimnazjalny, który powinien współpracować z duszpasterzami katechizowanej młodzieży. Cel: kandydaci mają osiągnąć konieczną znajomość prawd wiary i moralności na podst. katechizmu bierzmowanych pt.: „Ku pogłębionej wierze”. Uwaga: do „Indeksu formacji katolickiej” należy wpisać zakres zaliczonego materiału.
2. Etap drugi – formacyjny
Odpowiedzialna jest parafia kandydata. Cel:
a. „skrutinia” – czyli rozmowy duszpasterskie na temat postępów w formacji;
b. dziękczynienie za dar chrztu zakończone obrzędem wprowadzenia do wspólnoty formacyjnej;
c. wdrażanie kandydatów w życie wspólnoty parafialnej zakończone obrzędem „dopuszczenia do bierzmowania”;
d. rekolekcje zamknięte;
e. triduum lub nowenna przed sakramentem bierzmowania;
f. uroczystość przyjęcia sakramentu bierzmowania;
g. dziękczynienie za otrzymany sakrament.
II. Przygotowanie do bierzmowania:
Rozpoczyna się w pierwszej klasie gimnazjum i obejmuje następujące wydarzenia:
wrzesień – kandydaci osobiście wpisują się w swojej parafii na „listę kandydatów do sakramentu bierzmowania”.
Listopad – uroczysta Eucharystia w świątyni parafialnej dla kandydatów i ich rodziców, podczas której kandydaci publicznie składają oświadczenie pragnienia podjęcia przygotowania się do sakramentu bierzmowania.
Następnie uczestnicy Mszy św. zostają zapoznani z programem przygotowania do sakramentu dojrzałości chrześcijańskiej, obejmującym:
– systematyczne realizowanie programu katechezy – potwierdzone wpisami do indeksu;
– wybór imienia patrona do bierzmowania i zapoznanie się z jego życiem;
– formację eucharystyczną realizowaną poprzez I piątki miesiąca;
– uroczystą Eucharystię na zakończenie pierwszego roku przygotowania
Drugi etap przygotowania do bierzmowania rozpoczyna się w drugiej klasie gimnazjum i obejmuje:
a) ugruntowanie wiedzy religijnej – na podstawie katechizmu „Ku pogłębionej wierze” (cztery skrutinia ze znajomości prawd wiary i moralności przeprowadzone przez katechetę i wpisane do indeksu);
b) skrutinium – egzamin z wiedzy religijnej – przeprowadzony w każdej parafii przez dekanalnego wizytatora nauki religii w obecności katechety (ze względu na wymagania etapu formacyjnego skrutinium z wiedzy religijnej powinien zostać zorganizowany w odpowiednim czasie – tzn. najpóźniej pod koniec klasy II, gdy bierzmowanie planowane jest pod koniec klasy III);
c) formację moralną, liturgiczną i eklezjalną, której celem jest:
– gotowość pełniejszego uczestnictwa w życiu parafii;
– uświadomienie powszechnego powołania do świętości;
– rozpoznanie własnego powołania oraz troska o powołania kapłańskie, misyjne a także do wypełniania różnych zadań w Kościele i świecie;
– troska o jedność chrześcijan;
– gotowość czynienia dzieł miłosierdzia;
– kształtowanie ducha modlitwy i pokuty.
III. Udział rodziców i świadków w przygotowaniu do sakramentu bierzmowania
1. w pierwszym roku przygotowania należy zorganizować przynajmniej trzy spotkania z rodzicami: pierwsze na początku roku szkolnego, w którym informuje się rodziców o zasadach przygotowania do bierzmowania; drugie winno być poświęcone zagadnieniom wychowawczym dorastającej młodzieży; trzecie związane jest z obecnością rodziców podczas Mszy św. na zakończenie pierwszego roku przygotowań do bierzmowania;
2. większego zaangażowania ze strony rodziców oczekuje się na drugim, formacyjnym etapie przygotowania. Na początku tego roku należy zapoznać rodziców z planem pracy formacyjnej ich dzieci, uświadomić obowiązek czynnego w niej udziału przez stworzenie odpowiedniej atmosfery w domu rodzinnym, a także konieczności comiesięcznego uczestnictwa w specjalnych nabożeństwach. W czasie tych nabożeństw rodzice włączają się w obrzędy przygotowujące do sakramentu dojrzałości;
3. przynajmniej na sześć tygodni przed przyjęciem sakramentu, kandydaci zgłaszają świadków bierzmowania. Świadkiem powinien być praktykujący katolik, już bierzmowany. Katechizm Kościoła Katolickiego zaleca, żeby świadkiem był ktoś z rodziców chrzestnych, by wyraźnie zaznaczyć jedność obu sakramentów (nr 1311). Świadkowie winni brać czynny udział w triduum lub nowennie oraz przynajmniej w ostatnim spotkaniu formacyjnym.
IV. Uwagi końcowe
Duszpasterze winni się troszczyć, aby wierni żyli przyjętym sakramentem bierzmowania. W tym celu należy wykorzystywać coroczną uroczystość Zesłania Ducha Świętego jako permanentną rocznicę bierzmowania. Zaleca się, aby we wszystkich członkach wspólnoty parafialnej stale budzić poczucie współodpowiedzialności za Kościół, pogłębiać ciągle świadomość o zamieszkaniu Ducha Świętego w bierzmowanym i podkreślać wynikające z tego zobowiązanie do apostolstwa oraz do walki z grzechem.
Egzamin dla Bierzmowanych
O OBJAWIENIU BOŻYM
1. W czym zawiera się wszystko, co Pan Bóg objawił?
To wszystko, co Pan Bóg objawił zawiera się w Piśmie Świętym i Tradycji.
2. Co to jest Pismo Święte?
Pismo Święte jest to zbiór ksiąg napisanych pod natchnieniem DuchaŚwiętego, który zawiera Słowo Boże skierowane do ludzi.
3. Kto jest autorem Pisma Świętego?
Autorami Pisma Świętego są ludzie natchnieni przez Ducha Świętego.
4. Jak dzieli się i z ilu ksiąg składa się Pismo Święte?
Pismo Święte dzieli się na Stary Testament – 46 ksiąg – oraz Nowy Testament – 27 ksiąg, razem 73 księgi.
5. Ile mamy Ewangelii i kto je napisał?
Ewangelie jest jedna, napisał Jezus, a spisali ją: św. Mateusz, św. Marek, św.Łukasz, św. Jan.
NAJWAŻNIEJSZE PRAWDY WIARY
1. Jakie znasz krótkie streszczenia prawd wiary?
Wierzę w Boga Ojca czyli Skład Apostolski, oraz tzw. Sześć Prawd Wiary.
2. Wymień Sześć Prawd Wiary?
1. Jest jeden Bóg.
2. Bóg jest sędzią sprawiedliwym, który za dobre wynagradza, a za złe karze.
3. Są trzy Osoby Boskie: Bóg Ojciec, Syn Boży, Duch Święty.
4. Syn Boży stał się człowiekiem i umarł na krzyżu dla naszego zbawienia.
5. Dusza ludzka jest nieśmiertelna.
6. Łaska Boska jest do zbawienia koniecznie potrzebna.
3. Kto to jest Pan Bóg?
Pan Bóg jest to Duch nieskończenie doskonały, Stworzyciel nieba i ziemi. To Pan, Król, Sędzia, a nade wszystko dobry i miłosierny Ojciec.
4. Kogo nazywamy Trójcą Świętą?
Trójcą Świętą nazywamy jednego Boga w trzech osobach: Ojca, Syna i Ducha Świętego.
5. Przez co ludzie utracili dziecięctwo Boże i szczęście?
Dziecięctwo Boże i szczęście ludzie utracili przez nieposłuszeństwo względem Boga, czyli przez grzech.
6. Co to jest grzech pierworodny?
To grzech pierwszych rodziców, który dziedziczymy od swoich rodziców.
8. Kto z ludzi jest wolny od grzechu pierworodnego?
Wolną od grzechu pierworodnego jest Najświętsza Maryja Panna, dlatego nazywamy ją Niepokalaną.
9. Kim jest Jezus Chrystus?
Jezus Chrystus jest Synem Bożym, który stał się człowiekiem dla naszego zbawienia.
10. Wymień najważniejsze wydarzenia z życia Jezusa.
(Drogi uczniu Jezusa, pomyśl sam)
11. Wymień kilka cudów Pana Jezusa.
(Musisz pogrzebać w pamięci. Już wiesz? Przemiana wody w wino w Kanie Galilejskiej, rozmnożenie chleba, uzdrowienie paralityka, wskrzeszenieŁazarza, uciszenie burzy na morzu…)
12. Wymień kilka przypowieści Pana Jezusa.
(Nie mów, że nie pamiętasz! O synu marnotrawnym, o zagubionej owcy, o miłosiernym Samarytaninie, o siewcy, o robotnikach w winnicy, o talentach… Pamiętasz jeszcze więcej?)
13. Jaki jest najważniejsze Przykazanie?
Najważniejszym przykazaniem jest przykazanie miłości: „Będziesz miłowałPana Boga twego z całego serca twego, z całej duszy twojej, z wszystkich siłtwoich, za wszystkiej myśli twojej, a bliźniego twego jak siebie samego”. Objawił je Bóg w Starym Testamencie, a przypomniał o nim Pan Jezus.
14. Kim jest Duch Święty?
Duch Święty to trzecia Osoba Boska, która pochodzi od Ojca i Syna.
15. Kiedy Duch Święty zstępuje na nas?
Duch Święty zstępuje na nas już przy chrzcie świętym, a w szczególny sposób napełnia nas sobą w sakramencie bierzmowania.
O MORALNOŚCI CHRZEŚCIJAŃSKIEJ
1. Wymień dziesięć przykazań Bożych.
2. Co to jest sumienie?
Sumienie jest to głos duszy, który mówi: „to czyń, bo dobre; tamtego nie czyń, bo złe”.
3. Kiedy człowiek popełnia grzech ciężki?
Człowiek popełnia grzech ciężki, gdy świadomie i dobrowolnie, w ważnej sprawie przekracza przykazanie Boże lub kościelne.
4. Czym jest grzech?
Grzech jest obrazą Boga, niewdzięcznością wobec dobrego Stwórcy; jest raną zadaną Kościołowi i krzywdą, którą człowiek sam sobie wyrządza. Grzech może być lekki lub ciężki.
5. Na czym polega grzech lekki?
Grzech lekki polega na tym, że człowiek przekracza przykazanie Boże lub kościelne w rzeczy mniej ważnej albo przekraczając je w rzeczy ważnej czyni to niezupełnie świadomie lub niezupełnie dobrowolnie.
6. Co to są grzechy cudze?
Grzechy cudze popełniamy wtedy, gdy pomagamy bliźniemu w grzechu.
7. Co to jest modlitwa?
Modlitwa jest to rozmowa człowieka z Bogiem. Może być ona ustna, myślna, indywidualna lub liturgiczna. Możemy Boga prosić, dziękować Mu, przepraszać Go i uwielbiać.
O SAKRAMENTACH ŚWIĘTYCH
1. Wymień siedem sakramentów świętych.
2. Co to jest chrzest?
Chrzest to pierwszy i najpotrzebniejszy sakrament, który gładzi grzech pierworodny, daje nam życie Boże (łaskę), czyni członkami Kościoła. Pierwszy, bo bez niego nie można przyjąć ważnie innych sakramentów.
4. Co to jest bierzmowanie?
Bierzmowanie jest to sakrament, w którym Duch Święty umacnia chrześcijanina, aby wiarę mężnie wyznawał, bronił jej i według niej żył.
5. Wymień siedem darów Ducha Świętego.
Mądrości, Rozumu, Rady, Męstwa, Umiejętności, Pobożności, Bojaźni Bożej
6. Jak należy przygotować się do sakramentu bierzmowania?
1. Modlić się o dary Ducha Świętego
2. Poznać najważniejsze prawdy wiary
3. Wyrabiać w sobie pobożność, pracowitość, silną wolę, życzliwość4. Wybrać sobie patrona
5. Poprosić świadka do bierzmowania 6. Oczyścić duszę z grzechów
7. Co to jest Msza św.
Msza św. jest to uobecnienie ofiary krzyżowej Jezusa Chrystusa.
8. Kiedy dobrze uczestniczymy we Mszy św.?
Wtedy kiedy jesteśmy obecni w kościele na całej Mszy św., modlimy sięwspólnie z kapłanem i ofiarujemy się wraz z Panem Jezusem Bogu Ojcu. W pełni uczestniczymy wówczas, gdy przyjmujemy Komunię św.
9. Co to jest sakrament pokuty?
Sakrament pokuty i pojednania, to sakrament, w którym kapłan w zastępstwie Chrystusa odpuszcza nam grzechy popełnione po chrzcie św. i daje pomoc, aby stawać się lepszym człowiekiem.
87. Wymień pięć warunków dobrej i ważnej spowiedzi św.
10. Co to jest namaszczenie chorych?
Namaszczenie chorych to sakrament, w którym ciężko chory otrzymuje szczególne łaski dla duszy, ulgę w cierpieniu, a niekiedy przywrócenie zdrowia.
11. Co to jest Kapłaństwo?
Kapłaństwo to sakrament, który daje władzę głoszenia Słowa Bożego, składania ofiary Mszy św. i udzielania sakramentów oraz łaskę do godnego ich wykonywania.
12. Co to jest sakrament małżeństwa?
Sakrament małżeństwa to nierozerwalny związek ochrzczonych: mężczyzny i kobiety, których Chrystus uświęca i uzdalnia do spełniania obowiązków małżeńskich i rodzinnych.
